VoyForums
[ Show ]
Support VoyForums
[ Shrink ]
VoyForums Announcement: Programming and providing support for this service has been a labor of love since 1997. We are one of the few services online who values our users' privacy, and have never sold your information. We have even fought hard to defend your privacy in legal cases; however, we've done it with almost no financial support -- paying out of pocket to continue providing the service. Due to the issues imposed on us by advertisers, we also stopped hosting most ads on the forums many years ago. We hope you appreciate our efforts.

Show your support by donating any amount. (Note: We are still technically a for-profit company, so your contribution is not tax-deductible.) PayPal Acct: Feedback:

Donate to VoyForums (PayPal):

04/24/24 21:08:19Login ] [ Main index ] [ Post a new message ] [ Search | Check update time | Archives: 12[3]45678910 ]


[ Next Thread | Previous Thread | Next Message | Previous Message ]

Date Posted: 07/31/01 22:42:00
Author: Waris
Subject: Jawap

Essalam tordashlar,

(Bu ishning netijisini ëlan qilishning këchikip ketkenlikidin epu soraymen)

Mëningche hemminglar Mirsultan ependi bilen bolghan munazirining jawabini bilmekchighu deymen. Undaq bolsa töwendikini toluq oqup chiqinglar.

(1) Men aldi bilen 56,294 herp belge bar istatistikini körsettim. Uning ichide 8985 söz bolup ë(ëyiq) ning sani 994, e(eynek) 3204. Undin sirt ikkimiz(Mirsultan ependi we men), ikkisining pirsentini hësablap e(eynek) ning ishlitilishi ottura hësab bilen 5% ikenlikini, ë(ëyiq) ning 1.7 ikenlikini tëpip chiqtuq. Hem eng axirida e ning chastotisining ë ningkidin 3 hesse etrapida yuquriy ikenlikini tonup yettuq.
(2) Undin këyin men tordashlarning pikirlirini körsettim. Mirsultan epedni Abdurëhim, Alim, Erdem ... qatarliq kishilerning salahitinimu soridi hem etrapliq mulahizisini körüp, xëli tepsili pikir bergenlikini medihlidi. Hem shundaqla bezi tordashlarning tilshunasliq qa'idisige chüshmeydighan we bashqa bolmighur pikirlirige rediye berdi.
(3) Asasliq nime dimekchi bolghanliqimizni tordashlarning könishi, e,ë larning chastotisi we ä ni ishlitish jehettiki qolaysizliqlarni misalgha ëlip toluq chüshendürdüm. Andin, Mirsultan ependi ikki terep ottursida toluq chüshenche hasil bolghanliqini mueyyenleshtürdi. (Mirsultan epedi axirida tëxi "Uyaqqa tartsa at ölidu, bu yaqqa tartsa oq sunidu..." dëgen maqal temsilni ëlip külüp ketti.)
(4) Mirsultan ependi tilshunasliq jehette e(eynek) ni ä dep ëlishning eng toghra, eng ilmiy, xelq'aradimu ëtrap qilidighan danaliq ikenlikini qayta sherhilidi. Bu jeryanda xelq'arada ortaq ishlitidighan til arqa sozuq tawushlirining üstige ikki chëkit qoyup, til aldigha yëqinlashturudighan qa'idini sözlep ötti we tepsili tonushturdi.( Köpchilikningmu buni chüshinishi këreklikin alahide tekitlidi) Undin këyin, Amerika, Yaponiye, Türkiye, Rosiye, Engliye lik türkiloglarning Uyghur tili torghrisidiki tetqiqat matëryallirini we Uyghur tilini transkripsiye qilishta ishletken nurghun(Manga kem dëgendimu 20 nechche tom kitabni körsetti) matëryallirini körsetti. Shundaqla e(eynek) ni ä dep almisaq xelq'ara qa'ididin bek chetnep ketidighanliqimizni qayta-qayta tekitlidi.
(5) Qayta-qayta munazire arqiliq (men Türkleni, Azirilarni... misalgha aldim ), Mirsultan ependi, e(eynek) ni e dep alghan teqdirdimu ë(ëyiq) üchün ë ni ëlishqa bolmaydighanliqini, é(éyiq --- solgha yantu) yaki è(èyiq ---onggha yantu) dëgendek alsa yaxshiraq bolidighanliqini tekitlidi. Diqqet: Lëkin, e(eynek) ni e dep alsaq bolidu dep ening ipade bildürmidi. Buni qayta mutixesisler gorupisi teshkillep bëkitish këreklikini tewsiye qildi.
(6) Axirida men ë(ëyiq) ningmu [e] (Bërtaniye Englizchisidiki "Water" ning axirdiki /er/ yeni [e] dep)deprek teleppuz qilinidighanliqini(ros tilidin bashqa tilda), hem uning shekil jehettinmu ö,ü lar bilen birdeklikni saqlap yëziqning güzellikige paydiliq ikenlikini otturgha qoydum. Buningghimu Mirsultan ependi qayil bolghandek qildi, lëkin "yenila mutixesisler gorupisi bir nime disun, mining dëginimla hesab emes..." DIDI.
(7) Eng axirida Mirsultan ependi, tordashlardin öz ara chüshinishni, Uyghur tilining fonitëkiliq qa'idilige hörmet qilishni ... tekitlep,tardashlargha rehmet eytti.

Tügidi (Yuqarqilar pütünley eynen ehwal)

===================================================


Mining shäxsän UKY ilmiyliki toghrisidiki chüshänchäm mundaq:

(1) Ä ni ä däp ipadiläsh tilshunasliq qa'idisigä wä yeziq layihäläsh qa'idisigä häm xälq'ara qa'idilärgä intayin Uyghun. Bumu köz yumushqa bolmaydighan pakit. (Tilshunaslar qät'iy mushuni qollaydu)

(2) Ä ni e däp elish kompyuterda kirgüzüshkä asan bolush, eghiz tiligha yeqin bolush(häqiqätän men, qelem däp sözläydighanlar bar), chastotisi yuquri bolush degändäk artuqchliqi bilän kompyuterchilarning zor küch bilän qollishigha erishishi ämäliyät.

Hazirqi märkizi mäsilä, qandaq qilip tilshunaslar bilän kompyuterchilar(~shunaslar) ni bir-birigä baghlash, öz-ara chüshänchä hasil qilish.

Xosh, nimä üchüm Uyghur Kompyuter Yeziqi otturgha chiqip qaldi? Bu hämmimizgä intayin eniq, shunga sözläp olturmay. Biz kompyuterni ishlirimizgha qolayliq elip kelidu däp ishlitimiz, amal bar awarichiliqtin qachimiz, az ämgäk qilip jiqraq ünümgä erishishni oylaymiz.
Shunga biz kompyuterchlargha nisbätän ilmiylik degän soz ishlitishkä asan bolush yaki bolmasliqta öz ipadisini tapidu. Mäsilän: Dos mäshghulat sitemisi bilän Windows ni selishturghanda, Windows Dos tin köp ilmiydäk korinidu. Säwäbi Windows ning qolayliq bolghanliqida.
Kompyuterchilar qolaysiz bolghan hechqandaq närsini qobul qilalmaydu, bunisi hämmimizgä eniq. Biz UKY layihäsidä amalning barichä här ikki sahädiki ilmiyliqqa hörmät qilip kälduq, lekin ä ning chästotisining yuquri bolishi, kirgüzüshning bir az äpsizliki tüpäylidin, ä ni e däp elish bizgä nisbätän äng ilmiy. Hazirqi mäsilä päqät qaysisini talliwelish.

UKY ni birlikkä kältürüsh yeziq özgärtish ämäs shunga, tilshunasliq jähättiki ilmiylik ikkilämchi orunda turidu. Kona yeziq nurghun ishlarda asasi orunda turidu. Til-tätqiqat ishliri qatarliq ishlar kona yeziqta elip berilidu. Roman, powstlar kona yeziqta kitab bolup chiqidu... Shunga UKY ning ishlitish da'irisining chäklimiliki tüpäylidin kompyuterni birlämchi orungha qoyup ä ni e(eynek) däp, e(eyiq) ni ë däp alsaq bolidu. Chunki buni kompyuter ishlitidighanlar qobul qilalaydu.

Shundaq bolghanda kompyuterdiki ämäliyät tilshunasliqtiki qa'idilärni besip chüshüp bizgä qolayliq shara'it elip kelidu. Abdurehim äpändi eytqandäk, Özbek, Äzärbäyjan, Qïrghiz ... larning täjirbä sawaqlirini qobul qilishqa bolidu.

Hulasä: Män shäxsi namimdin(Profisor Hoshur Islam mu e(eynek) dep ëlishni qollaydighanliqini bildürgen) ä ni e däp elishni qollaymän(hem emdi uni ishlitishni bashlaymen). Lëkin yenila ë(ëyiq) ni ë dep ëlishta ching turimen, é(éyiq) dep ëlishqa qarshi turimen.


--------------------------------
Köpchiliktin ümid qilidighinim, biz hemmimiz birliship e(eyenk), ë(ëyiq) dep ëlip, BASHQA ÖZGERTISH KIRGÜZMEY ishlitiwersek. Yëziq munazirisi mushu yerde toxtisa, mana mushuni "eng axirqi birlik" jakarlisaq.

(Chunki yene bir qëtim mutixesisler gorupisining qachan yighilidighanliqini xuda özi bilidu)

--------------------------------
Axirghiche oqughanliqingizgha rehmet.

Waris Abdukerim

[ Next Thread | Previous Thread | Next Message | Previous Message ]


Replies:



Forum timezone: GMT+2
VF Version: 3.00b, ConfDB:
Before posting please read our privacy policy.
VoyForums(tm) is a Free Service from Voyager Info-Systems.
Copyright © 1998-2019 Voyager Info-Systems. All Rights Reserved.