VoyForums
[ Show ]
Support VoyForums
[ Shrink ]
VoyForums Announcement: Programming and providing support for this service has been a labor of love since 1997. We are one of the few services online who values our users' privacy, and have never sold your information. We have even fought hard to defend your privacy in legal cases; however, we've done it with almost no financial support -- paying out of pocket to continue providing the service. Due to the issues imposed on us by advertisers, we also stopped hosting most ads on the forums many years ago. We hope you appreciate our efforts.

Show your support by donating any amount. (Note: We are still technically a for-profit company, so your contribution is not tax-deductible.) PayPal Acct: Feedback:

Donate to VoyForums (PayPal):

04/25/24 10:10:44 [ Login ] [ Main index ] [ Post a new message ] [ Search | Check update time | Archives: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, [8], 9, 10 ]

[ Next Thread | Previous Thread | Next Message | Previous Message ]

Date Posted: 07/12/01 20:05:59
Author: Muhammet Erdem
Subject: Teklimakanning Uyghurce Sehipisi

From: muhammet
Date: (Date Unavailable)
Subject: Teklimakanning Uyghurce Sehipisi


¡°TEKLIMAKAN¡± NING UYGHURCE SEHIPISINI TUZUXTE IXLITIDIGHAN YEZIQ TOGHRISIDA


Teklimakan Uyghurlarning Internettiki eng muhim texwiqat wastisi bolup
nurghunlighan tordaxlar Teklimakan ixletken yeziqni qollinidu, xunga
Teklimakanda ixlitidighan yeziqni estaydil oylixip bekitiximiz kerek.
1.Yeziq toghrisida
Dostlargha melumki Teklimakan qurulghandin beri dostlarning qollixi, yeqindin
yardem berixi we kongul bolixi netijiside deslepki qedemde tereqqiy qilip
Uyghurlarning Internettiki birdin bir makanigha aylandi. Teklimakan¡¯gha
kiridighan tordaxlarning kopiyixi bolupmu torgha kirgen Uyghurlarning kopiyixi
Teklimakanning qurulixini tezlitix we uning mezmunini beytixtin ibaret bu
wezipini tezraq orunlaxqa turutke boliwatidu. Biz bu wezipini tezraq emelge
axurux ucun Teklimakanning Uyghurce sehipilirinimu baxqa yeziqtiki sehipiler
bilen teng qedemde tereqqiy qilduruxni muwapiq korup, munasiwetlik
ezalirimizning tekxurux netijisi we pakitlirigha asasen Uyghurce sehipini
Internet Uyghur Yeziqi(IUY) arqiliq tuzuxni pilan qilduq.
Biz Internette ixlitilidighan nurghunlighan ¡°Yeziqlarni¡± ijat qilduq. Hazir
torda ixlitiliwatqan yeziqlarning nami helila kop, Mesilen: Angel yeziqi,
Angel-2 yeziqi, Internet Uyghur Yeziqi(IUY) qatarliqlar bar. Emma emiliyette
ixlitiliwatqini yuqiridiki uc hildin helila kop. Angel, Angel-2 qatarliq
yeziqlar Uyghurlar deslepte torgha kirgende torda muxundaq bir yeziqning bolixi
zorur dep qarilip, xu qiyinciliqni tugitix meqsidide tuzulup, Awwal Angel
tuzulup andin Angel-2 ge tereqqiy qilghan. Yeqindin beri torgha kirgen
Uyghurlar kopiyip torda ixlitiliwatqan yeziqlarning qalaymiqanliqi, Angel we
Angel-2 yeziqliridiki bezi herpler Uyghur tilining tawux qa¡¯idilirige uyghun
kelmeydighanliqi, helqaraliq tiranskiripsiyege mas kelmeydighanliqini hes
qilixip, Internettiki ¡°Uyghurlar¡± het alaqe guruppisi bu mesilini mulahize
qilixqa qoydi. Bu hergizmu Angel we Angel-2 larni yoqqa ciqarghanliq bolmastin,
peqet koprek dostlarning mulahize qilixigha qoyup torda ixlitiliwatqan Uyghur
yeziqini birlikke kelturux meqset qilinghan. Bu mulahizige qatnaxqanlar icide
Angel we Angel-2 yiziqini ixlitixke adetlengenlermu bar bolup, netijide dostlar
bes beste ozlirining koz qaraxlirini otturigha qoyup ahiri IUY ni bekitip
ciqti. Mulahize jeryanida nurghunlighan ohximighan qaraxalar otturigha
qoyulghan bolup kop qisim herplerge bolghan qarax ohxax bolsimu qismen
herplerge bolghan qaraxta yenila ihtilap mewjut bolghan uning ustige
tordaxlarning ugengen cet¡¯el tili ohximasliqigha qarap ozi ugengen cet¡¯el
tili yeziqigha mayillixix iddiyilirimu az bolmidi. Xundaq bolsimu yenila
kopcilikning hemmisige muwapiq kelidighan ortaq bir yeziq bekitilip ciqilip
hazir Uyghurlar guruppisidiki 150 din kop ezaning hemmisi IUY ni ixlitixke
adetlendi.
IUY Uyghur Yengi Yeziqi,(1960--1980 yillarda ixlitilgen) assasida tuzulgen
bolup Ikki hil oquluxi bar heriplerdin peqetla tot herip bar, bular helqara
tiransikiripsiyedimu xundaq teleppuz qilinidu. Bu heqte til-yeziqqa, bolupmu
Turkiy milletlirining til-yeziqigha a¡¯it kitaplardimu xundaq elinghan. Bu
sanni baxqa tillarga silixturudigan bolsaq, intayin az. En¡¯glizcida 50 tin
artuq tawux bolup 26 herp bilen ipadileydu Uyghur tilida 32 tawux bolup uni 25
herp ibilen ipadiliyelmesmizmu? <<"o"u" heriplirige kelsek, IUY da ikki hil
yezix texebbus qilinghan bolup, ikkinci hil yezilixni(umlaut bilen) qollunuxqa
yol berilgen. Bu yahxi ix, cunki "o","u"(with umlaut) dunyada cong til bolghan
Nimis we Turk tilida bar herp, egerde xu herpler umlaut bilen yezilsa,
herqandaq internet browserda korguli bolidu.
* umlaut(herip ustidiki qox cekit)>>

2.IUY ning yeziq qa¡¯idiliri
IUY yeziqi bilen het yazghanda towendiki qa'idiler boyice yezix kerek.
1.Jumlining birinci sozining bax herpi cong herp bilen yezilidu.
2.Adem we nersilerning isimliri, dolet namliri, milletlerning namliri we
yer-jay isimlirining bax herpi cong yezilidu.
Mesilen: Mehmud Qexqeri, Uyghur, Amerika, Urumci
3. Has isimlarning bax herpi cong herp bilen yezilidu.
Mesilen: Teklimakan,Mikrosoft, Arman
4.Qisqartilghan isimlar cong herp bilen yezilidu.
Mesilen: USA, BDT, IUY
5. Memuriy orunlarning namlirining bax herpi cong herp bilen yezilidu.
Mesilen: Xinjiang Uyghur Aptonom Rayoni
6. Yuqirikilerdin baxqa ehwallarda herpler birdek kicik yezilidu.
7. Til aditimizde qoxup oqulmaydighan tawuxlar ustunki pex bilen ayrip
yezilidu.
Mesilen: Sen'et, Qa'ide, Cet'el

3.IUY elepbesi

http://makan.xj.cninfo.net/images/uighur/Elipbe.gif

[ Next Thread | Previous Thread | Next Message | Previous Message ]
Forum timezone: GMT+2
VF Version: 3.00b, ConfDB:
Before posting please read our privacy policy.
VoyForums(tm) is a Free Service from Voyager Info-Systems.
Copyright © 1998-2019 Voyager Info-Systems. All Rights Reserved.