VoyForums
[ Show ]
Support VoyForums
[ Shrink ]
VoyForums Announcement: Programming and providing support for this service has been a labor of love since 1997. We are one of the few services online who values our users' privacy, and have never sold your information. We have even fought hard to defend your privacy in legal cases; however, we've done it with almost no financial support -- paying out of pocket to continue providing the service. Due to the issues imposed on us by advertisers, we also stopped hosting most ads on the forums many years ago. We hope you appreciate our efforts.

Show your support by donating any amount. (Note: We are still technically a for-profit company, so your contribution is not tax-deductible.) PayPal Acct: Feedback:

Donate to VoyForums (PayPal):

05/12/24 00:05:09 [ Login ] [ Main index ] [ Post a new message ] [ Search | Check update time | Archives: 1, 2, [3], 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 ]

[ Next Thread | Previous Thread | Next Message | Previous Message ]

Date Posted: 11/29/03 01:01:07
Author: Namelum (Newruz din élindi)
Subject: Ana Tilning Muhimliqi

Bizning tilimiz alaqe ishlirimizda özining ipadilesh küchini bir minutmu yoqatqini yoq. Belki mukemmelliship kéliwatidu. Söz bayliqlirimiz ijtimaiy ornimizning özgirishige we bizge kéreklik ijadiy sözlerning köpiyishige egiship mollishiwatidu.

Tilimiz ezeldin namrat til hésablinip baqmighan, til mediniyitimizmu ezeldin qalaq atilip qalmighan idi. Hala bügün nime boldi? Til namratliri öz maqaliliride internet torida imla qaiydisige dégendikidek emel qilip kételmidi. Ular eplep seplep kün ötküzgechke bir milletning til-yéziq birdeklikining qanchilik muhimliqini toluq tonup yételmidi. Eger ular inchikilik bilen ish körgen bolsa idi, ana tilimizning tolimu güzelligini, eqilni lal qilip hemmini untulduridighan séhri küchini tonughan bolaridi. daim ketküzüp qoyush bizge sherepmu? Til tepekkür dimektur, shundaqla tepekkür igisining tilidur. Oylap köreyli biz bir künde qanche saet tepekkür qilimiz. Bizdiki mesuliyet tuyghusining kemligi tepekkürning kemligidin bolghan emesmu? Wijdan’gha tepekkür qoralini tutquzup köreyli danaliq, ilgharliq shuningdin kélidu. Pikir diqqitingizni merkezleshtürüp, özingizni tepekkür jennitige bashlap kéling. siz körsitiwatqan erzimes bana sewepler özingizni qutsizliqqa bashlaydu, qutsizlliqtin xorluq shekillinidu. Siz shundila her kimning ana tilini pishshiq bilishning zörürligini hés qilisiz. Misalen: Siz köp tiliq bolsingizmu beribir bashqa tilliqlar bilen sözleshkende “ yaxshimu siz?” Digen sözning bashqa tilda nime deyilidighanliqi, yeni terjimisi yaki ahangi yadingizgha kélidu. éniqki tepekkür tili bolghan ana tilingiz sizge yetküzgen “yaxshimu siz” digen üchür pütün wujudingizgha taraydu. Andin aghzingizdin terjime söz éytilip chiqidu. Tepekkürdin ötken Herket ipadingizmu sözingizge maslishidu.

Köp xil til bilgen adem köp xil tepekkürge ige bolghan bolidu. Siz bashqa millet tilini ana tili qilghanlarning bundaq bolmaydu diyishingiz mumkin. shunisi ashulardin qéni kimning mediniyiti uzup chiqti? Bir qisim kishiler étiqatni chigra ayrip turiwatqan amil dise men tepekkür tilini körsitimen. Erepler shanliq tarixidin kéyin til tepekküride qanchilik özgirip ketti. Yehudiylar nime üchün ibray tilini tirildurdi? xenzular ana tilini özgiche zaman makan tepekkürige maslashturush üchün qanche qétimlap xetler lughitini özgertip tepekkürning ipadilesh küchige maslashturulup keldi. shundaqla yette iqlimdiki barliq milletler shundaq qildi. Jümlidin Uyghurlarmu öz tilidin waz kéchelmeydu, ularghimu oxshashla ana tilidin waz kéchish del Uyghurlargha xas tepekkürdin waz kéchishtur, bu bir asiyliqtur, kechürgisiz gunahtur, mehkumkliktur xalas. Undaqta ana tilni qoghdash üchün qandaq qilish kérek. Bash chökürüp ishlesh we izdinish kérek elbette.

1.Yéziqta: uyghur tilida téligiramma urghili bolmaydu dégen Saxta tepekkürdekla saqlinip qalghan uyghur yézighini kompyutér qollimaydu digen sepsetige izdinish ichidiki tepekkürimiz bilenla jawap tapalaymiz. Turk, gérman, yapon we xenzu yéziqlirini qollighan kompyutér bizning bu ikki xil qanonluq yéziqimizni tamamen qollaydu. Shunga hemmimiz özimiz bilgenche ish körmestin yéqinda birlikke kelgen UKY bilen Unicode ning birligini qoghdayli.

2.Tilimizning saplighini ghururimiz dep chüshineyli we bashqa milletlerning tilinimu toghra teleppuz qilip adetlineyli. Bana-sewepni az körsitip ewlatlar üchün eng sap uyghur tilini miras qilip qaldurayli bizdin ular söyün’gidek nersiler qalsun.

3.tilni qoghdash tilshunaslarningla ishi emes belki belki özini uyghur dep ataydighan her bir qara közning ishi. Qassap, sodigerler uchurlarni xatirisige yazghanda, yazghuchimu qelem tewretkende, ashiqlar söz ünchilirini meshuqigha tizghanda, shundaqla herqandaq kesp igisi til ishlitidiken öz ghururini qoghdashni bilishi zörür.

yighinda, til-dildur. ana tildin yiraqlishish özimizdin, özlük éngimizdin, medeniyitimizdin, ejdadlar yolidin, Uyghurgha xas tepekkürdin yiraqlishish bolup hésaplinidu. Ana tilingni puxta igellimey turup, bashqa tilda netije yaratqili bolidu? ana tildin aynish millitimizge, qan- qérindashlirimizgha qilinghan eng zör satqinliqtur.

[ Next Thread | Previous Thread | Next Message | Previous Message ]
Forum timezone: GMT+2
VF Version: 3.00b, ConfDB:
Before posting please read our privacy policy.
VoyForums(tm) is a Free Service from Voyager Info-Systems.
Copyright © 1998-2019 Voyager Info-Systems. All Rights Reserved.