VoyForums
[ Show ]
Support VoyForums
[ Shrink ]
VoyForums Announcement: Programming and providing support for this service has been a labor of love since 1997. We are one of the few services online who values our users' privacy, and have never sold your information. We have even fought hard to defend your privacy in legal cases; however, we've done it with almost no financial support -- paying out of pocket to continue providing the service. Due to the issues imposed on us by advertisers, we also stopped hosting most ads on the forums many years ago. We hope you appreciate our efforts.

Show your support by donating any amount. (Note: We are still technically a for-profit company, so your contribution is not tax-deductible.) PayPal Acct: Feedback:

Donate to VoyForums (PayPal):

05/13/24 19:07:02Login ] [ Main index ] [ Post a new message ] [ Search | Check update time | Archives: 12345[6]78910 ]


[ Next Thread | Previous Thread | Next Message | Previous Message ]

Date Posted: 07/31/01 21:54:40
Author: Abdireyim
Subject: Re: "Ä" ni "E" dep elishmu qa'idige uyghun
In reply to: Arslan 's message, "Re: "Ä" ni "E" dep elishmu qa'idige uyghun" on 07/31/01 21:52:32

>>>>Eger biz "ä" ni "e" dep alsaq, U chaghda til-aldi we til-keyni jup tawushlar qaidisige chushidighan tawushlardin peqet ikki jupla qalidu: 1."o" bilen "ö",
2. "u" bilen "ü".
U chaghda "e" bolsa "a" ning til-aldi shekli bolmaydu. >>>>>

Tordash Arslan bu jumlingizdin towendikidek yekun chiqip qalidiken:
"Barliq til aldi sozuq tawushlarning umlauti(chekiti) bolidu." Bundaq logika toghra emes. Chunki tillarda umlautsiz til aldi sozuq tawush herpliri helila bolishi iniq, mesilen: Biz ishletken Uyghur Yengi Yeziqi(1960-1980)diki "e(tetur)"(emgek) ning ozila umlautsiz, biz uni til aldi sozuq tawush dep ishletken, shundaqla "til aldi sozuq tawushning umlauti choqum bolishi kerek hem u tawush choqum "ö,ü" lar bilen maslishi kerek" deydighan qa'ide yoq, bolmisa Uyghur Yengi Yeziqi(1960-1980)diki "e(tetur),ö,ü" larni chushendurush tes, del mushu gurupa yeni "e(tetur),ö,ü" larni hazir Azeriler Azeri Latin yeziqida qayta ishlitiwatidu. Hazir biz talishiwatqan "E"(emgek) ning ozila til aldi sozuq tawush bolalaydu, chunki bu tawush bashqa tillarda til aldi sozuq tawush, mesilen: Fin tili, Turk tili...

English tilidimu "E" ni bezi hallarda /e/(emgek) ge yeqin oquydu.


>>>Shuningdek "e" ning ustige ikki chekit qoysaq bashqa bir tawush "ë" kelip chiqidu (yeni til-aldi shekli chiqmaydu), we ular jupleshmeydu. Belkim tilshunaslar mush sewebdin "ä" ni ishlitishni qarar qilghan.
>>>>

Bu jumlidin bashqilar eger "ë" til aldi sozuq tawush bolghan bolsa "ë"(ëmgëk) ni ishletken bolattuq digen yekun chiqirip qilishi mumkin, nawada mushundaq bolghan bolsimu uni ishletmeslik kerek, sewepler bolsa huddi "ä" ohshashla(chastota,murekkep, qolaysiz....)


>>>>Shunga peqet tilshunasliq ilmiy jeetdin tehlil qolghanda elwette "ä" bolsa "e" din ewzel, buni etirap qilmisaq bolmaydu.>>>

Bu natoghra yekun. Undaq gep yoq.
Shundaq bolsa Fin tilidiki, Turk tilidiki "e"(emgek) tilshunasliq ilmigha hilap deydighan yekin chiqidu.
Ozimizning Uyghur Yengi Yeziqi(1960-1980)diki "e(tetur)" we Azeri Latin yeziqidiki "e(tetur)" bolsa tilshunasliq qa'idige hilap digen yekun chiqip qalidu.

>>>Lekin kirguzush, yezish, oqush jeettiki qolayliq bolsuh pirinsipi boyiche bolghanda "e" elwette kop-kop ewzel. Uning ustige "kishiler alaqilishishta til-adi, til-keyni dep olturmaydighanliqdin", elwette oqushqa, kirguzushke, oginishke qolayliq bolushni birinji orungha qoyush zorur-elwette.>>>>

Intayin toghra.

>>>>Hulase:
1. Peqet sap tilshunasliq jeettin tehlil qilghanda "ä" ni tallash eng ilmiy bolidu.>>>>

"Eng ilmi " dep yekun chiqirish toghra emes. Bundaq bolsa bashqa tallashlar ilmi emes digen yekun chiqip qalidu.

>>>>2. Qolayliq jeete tehlil qilghanda "e" eng ilmiy boldu.
3. "e" ni tallash gerche eng ewzel bolmisimu tilshunasliq ilmiy boyiche yol qoyulidu. >>>

Qolayliq jehettila ilmi bolmastin, tilshunasliq jehettimu ilmi.


>>>4. Ikki prinispni birleshturup tehlil qilghanda "e" ni tallash eng muwapiq bolidu.>>>>

Toghra yekun.

*eskertish: "e(tetur)" Uyghur Yengi Yeziqi(1960-1980) Elipbesige qarang.

>>>.....>>>> ichidiki jumliler neqil.
Waqit:2001-07-15.13:16:47 

[ Next Thread | Previous Thread | Next Message | Previous Message ]


Forum timezone: GMT+2
VF Version: 3.00b, ConfDB:
Before posting please read our privacy policy.
VoyForums(tm) is a Free Service from Voyager Info-Systems.
Copyright © 1998-2019 Voyager Info-Systems. All Rights Reserved.