VoyForums
[ Show ]
Support VoyForums
[ Shrink ]
VoyForums Announcement: Programming and providing support for this service has been a labor of love since 1997. We are one of the few services online who values our users' privacy, and have never sold your information. We have even fought hard to defend your privacy in legal cases; however, we've done it with almost no financial support -- paying out of pocket to continue providing the service. Due to the issues imposed on us by advertisers, we also stopped hosting most ads on the forums many years ago. We hope you appreciate our efforts.

Show your support by donating any amount. (Note: We are still technically a for-profit company, so your contribution is not tax-deductible.) PayPal Acct: Feedback:

Donate to VoyForums (PayPal):

04/25/24 02:53:08 [ Login ] [ Main index ] [ Post a new message ] [ Search | Check update time | Archives: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, [8], 9, 10 ]

[ Next Thread | Previous Thread | Next Message | Previous Message ]

Date Posted: 07/12/01 19:48:28
Author: Memettursun Zunun
Subject: Atalghu soz qobul qilix

From: Memettursun Zunun
Date: Wed May 31, 2000 8:55 am
Subject: Atalghu soz qobul qilix



Salam Qeri Ademka(Qeri Ademge has qisim)

Siz qorqmay dadil pikirlerni qiliwatisiz eger rastinla xundaq dadil pikir qilidighan birsi bolsingiz nimixqa ozingizni axkarilimaysiz(tonuxturmaysiz). Buningda yaki baxqa bir sewep barmu. Eger rastinla siz Qeri Adem(Pixqedem) bolsingiz ozingizni tonuxturung bizmu sizni toghra ismingiz bilen caqirayli. Bilim partlawatqan dewrde bizmu sizni Niqabingiz bilen emes ismiþngiz we jismingiz bilen tonuyli.

Bolmisa ete baxqa birsi yalghan isim bilen ciqip bizning beximizni aghritixi mumkunghu.

Esli sozge kileyli:



Isenmusiler Dostlar

Towendeki bu het qandaqtur bir kixige qaritilghan emes.

Dunyadeki nurghun tillarda soz qobul qilix noqul halde undaq oz peti qobul qilix bolmay del eksice ikenlikini towendeki misallardin korung :

Mesilen :

Ingilzce :computer

Uyhguce : Kompyuter

Yugoslavca : racuner

Erepce : hasip

Fransusuzce . ordinateur

Italyance :calcolatore

Yahudice :mahsev

Spance :ordenador

Türkce : bilgisayar

Wingirce : számítógép

Grikce : õðïëïãéóôÞs



Yuqarki bergen misallarda qaysisi Computer sozini transkripsiyesi bilen eliptu. Ozingiz koruwalaysiz.

Misalgha bizge eng yeqin Turkceni alayli :

Bilgisayar.---Bilgi bizning bilginimizdek bilmek sozidin kelgen “melumat” menasideki soz “sayar” bolsa “sanimak” sozidin yasalghan “sanighuci” menasideki bir soz. Menasini ciqarmaq bek tes emesqu deymen.

<<<<<>>>>

Yehudilerni misalgha eliniptu ejiba Yehudiler dunyadin yoq bolghini 1700 yil bilghan (Oluk) yeziqini we tili tirildurgenlikini bilidighansiler. (1870 yillarda) Eger Til yeziqta yehudilerni silixturuxqa toghra kelse ozenglar oyliwilinglar? Bu yerde olgen yeziqni tirildurux dolquni bolmaywatidughu ?

Zadi putun dunyada cet’el tilidin qobul qilidighan sozler toghriliq talax tartix bar.

Emma kopunce dowlet we millet buni oz yolida birterep qilixqa tirixmaqta .

Bizning heli bir waqtqicilik “qatnax- transport” dep alghanlighimizni” ucquci”ni ciqirwitip “lyutcik” “tingxighuc”ciqirwetip” plandeskop”qatarliq sozlerni qoxqanlighimizni untulup qalmasliq kirek ejeba “ucquci” we “tingxighuc” disek dewrning keynide qalattuqmu. We Web we Net digen sozlerning ornigha “Tor “ sozini ixletsek zamanning keynide qalamizmu. Bezi sozlerni Uyhgurce alsaq qalaqlxip kitidikenmiz digen bekmu toghra bolmighan qaraxqu deymen.

Hazir bar bolghan sozlerni oz peti ixlitix dimek melum bir mezgildin keyin Uyhgur tili yoq boldi dimektur.

Zadi Uyhgur tilining soz baylighi 30000 bilen 50000 we buning icide 30%-40% cet’el tilidin kirgen sozler(Tehimu ickirlep texurux kirek) Ingilizcining bolsa normal bir lughette yer alghan sozleri 200000 din axidu . Her yili Ingiliz tiligha 500 yengi soz kiriwatidu. Eger bizmu Uyhgurcini Ingilizcigha silixturup xundaq ucrighan sozlerni qobul qilixqa baxlisaq(Ingilizlarmu ucrighanliki sozlerni qobul qiliwermeydu buni toghra cuxunux kirek we ularnig yaxighan bolgilerge qarang 400 milyon insanning dowlet tili, anatili we necciligen dowletning resmi tili) qancilik waqtta sozlermiz tugep Huddi ozimizning qaysi tilda sozlixiwatqanlighi ömizni bilelmey qaldikenmiz(Gheni Jelil)

Mumkun bolsa Muwapiq halda soz yasax we qobul qilix kirek. Qarighularce soz qobul qilixtin saqlanghan lazim.

Eger qaysi nersini biz ijat qilduq dep ozimizdin sorap biz ijat qilmiduq dep ijat qilghuci milletning sozini qobul qilsaq birmunce nersiler bar biz ijad qilmay oz tilimizdeki soz bilen ipadilewatqan we ipadilexke tirixiwatqan :

<<<
<<<
<<
<<
Ozimizge bir qarap baqyli:

“Kitap” digen sozni deslep biz kitap sozi kirixtin burun “putuk” dep ixletken iduq hazir qeni u soz ?

Hazir “Liptik” (Yeqindin beri Baghirdaq bolup ixlitiliwatidu bezi yerlede)“Baghirdaq” ni biz deslep ixlitiptikenmiz(Turki Tillar Divanigha qarang) qeni u soz ? hejep baxqa millet buni tunji bolup Uyhgurlar ixlitiptiken bizmu xundaq ixlteyli dimeptighu.(Ingilice “Bra”)

Biz hazir “ dezmal” dep ixletken burun bolsa “Otuk” dep deslep ixlitiptikenmiz(Turki Tillar Divanigha qarang) qeni u soz ? hejep baxqa mnillet buni tunji bolup Uyhgurlar ixlitiptiken bizmu xundaq ixlteyli dimeptighu. . (Ingilizce “iron” (Tomur menasi bar))

Bir obdan burundin tartip ixlitip kelgen “Qara qorum “ digen sozimizni biz ixletmey ahirida qopup henzu terjimisini “Kuinlun” dep henzucisini ixlitiwatimizghu. (Ingilizler has isim bolghacqa Qara qorum dep iliwatidu) Buninggha nime deymiz.

Dunyada hazirghice heli tilda “bilim” sozini toluq menasi bilen ipadilep bireleydighan atalghu yoq. Bolsimu toluq ipadilep birelmeydu. Emma Uyhgurcede nahayeti yahxi we toluq mezmuni bilen ipadilinidu.

Ahirda sozumni towendeki emili emma acciq bir terme bilen tugetmekcimen

Menmu bir yerde oqughan idim Fransiyede siganlar aptuwuzda baxqa bir siganning putigha dessep salsa urux jidel qilip kitidiken. Eger bir Fransiz siganning putigha dessep salsa u sigan Fransizgha” Putumgha dessigenlikingiz ucun kop rehmet eytimen” dep qopup salam biridiken.

Oylap beqip andin bir nerse deyli

Ahirida Qeri Ademning ozni tonuxturup otuxini tileymen.(Umit qilimen) cunki gurupimizdeki hemme ademning Ismi-atisi eniq bar emesmu hata cuxunux bolup qalmisun.



Isenlik tilep

Memet Tursun Zunun

[ Next Thread | Previous Thread | Next Message | Previous Message ]
Forum timezone: GMT+2
VF Version: 3.00b, ConfDB:
Before posting please read our privacy policy.
VoyForums(tm) is a Free Service from Voyager Info-Systems.
Copyright © 1998-2019 Voyager Info-Systems. All Rights Reserved.